Jaarverslag 2022

In 2022 kon ik na drie jaar voor het eerst zelf ook weer afreizen naar Senegal. In drie weken tijd heb ik de contacten met de deelnemende scholen kunnen vernieuwen en en het onderhoud aan het openluchttheater en de bomentuin kunnen controleren en  aansturen.

Het kinderfestival op 21 mei 2022

De school in Abéné bleek weer niets gedaan te hebben aan het vergroenen van het schoolterrein. Een reden om deze school niet opnieuw uit te nodigen voor het festival. Wel kwam een aantal kinderen uit Abéné mee naar het bomenfestival in het dorpje Birassou met de leerlingen van Saly Diabang. Saly Diabang is de plaatselijke meester-trommelaar in Abéné die ook weer van de partij was.

Het festival werd voor de derde keer georganiseerd door de basisschool van Birassou, de 'École élémentaire de Birassou'.

Sinds 2019 had deze school de organisatie van het jaarlijkse kinderfestival overgenomen. Vanuit Nederland bleef ik betrokken voor overleg en de financiering en het mailen van informatief materiaal. Telefonisch contact was en is nog steeds moeilijk vanwege de gebrekkige dekking in Birassou.

Maar onze tuinman Abdou Sambou bleef al die tijd dat ik niet kon komen een belangrijke schakel in de samenwerking met de basisschool in Birassou. Hij had al veel ervaring met onze kinderfestivals in de bomentuin in Abéné. Ik was blij dat ik langzamerhand overbodig kon worden.

De school had als motto voor dit 'Festival de l'Arbre' : 'Pour la protection de la nature - reboisement et entretien des arbres'

De leerlingen van de basisscholen van Birassou en van Dioloulou hadden theater voorbereid waarin ze met tekst, zang en dans het belang van de natuur en de bomen wilden aantonen. De leerlingen van Saly Diabang begeleidden het geheel met percussie, zang en dans. Het programma zou worden afgesloten met een grote Koumpo groep. (Koumpo is een populaire maskerdans die altijd veel publiek en dansende en zingende deelnemers trekt). Maar vanwege een religieus feest werd de Koumpo op het laatste moment geannuleerd. Heel spijtig, maar dit bleek geen beletsel te zijn voor het enthousiasme van de kinderen en het publiek!

De bomentuin in 2022

Doordat ik drie jaar niet aanwezig was geweest en daarom onvoldoende leiding heb kunnen geven aan het onderhoud aan de bomentuin, was dit deel van de werkzaamheden verwaarloosd. De bomen hebben daar niet onder geleden. Alleen waren een aantal palmbomen dood gegaan vanwege de palmsnuitkever, maar de meeste palmbomen hebben het overleefd.

Met de tuinman heb ik een inventarisatie gemaakt van alle bomen die op het terrein staan en die nu ruim 20 jaar ongestoord hebben kunnen opgroeien. Het grootste gedeelte bestaat uit de inheemse woudbomen die langzamerhand zeldzaam beginnen te worden in de omgeving, omdat er veel gekapt wordt. Men kapt voor de verkoop van het hout of om er fruitbomen voor in de plaats te planten. Het is de traditie om te beginnen met een kaal stuk land. Ondanks de voorlichting middels websites en conferenties over meer ecologische land- en tuinbouw, wordt deze kennis nog weinig toegepast in de praktijk. Men is nog niet bekend met het feit dat bomen juist bevorderlijk kunnen zijn voor de groenteteelt en een vruchtbare bodem.

Van de vele palmbomen in onze bomentuin, heeft een flink aantal een onderhoudsbeurt gehad: oude palmbladeren zijn verwijderd en de palmnoottrossen geoogst voor de eigen keuken en de verkoop.

Er was dit jaar weer een overvloedige oogst van cajounoten. Vooral voor eigen gebruik maar ook voor de opkopers van cajounoten.

We zijn van plan via een pad een educatieve bomentour aan te brengen in het dicht beboste gedeelte van het terrein, zodat kinderen en jongeren leren over de (vaak medicinale) eigenschappen van deze bomen en hun belang voor de biodiversiteit en het klimaat. Iedereen die de bomentuin betreedt voelt meteen dat het daar ettelijke graden koeler is dan in de omgeving. Men geniet ook van het uitbundige groen. Vandaar ook dat ons openluchttheater een gewilde plek is voor repetities van de plaatselijke theatergroepen.

Audiovisuele voorlichting

Omdat de infrastructuur voor het internet in 2022 nogal gebrekkig was in dit deel van Senegal, wordt er nog weinig gebruik gemaakt van de websites van organisaties en collectieven in Senegal die publiceren over hun projecten op het gebied van duurzame land- en tuinbouw. Ook was het technisch en financieel nog niet goed mogelijk om de informatie die ik naar het schoolhoofd mailde te verspreiden onder de docenten en leerlingen. Toch groeit langzamerhand het bewustzijn van het belang van bomen en biodiversiteit. Naast de voortgaande aantasting van de natuur en het bomenbestand, treedt de overheid in de Casamance (het zuiden van Senegal) steeds vaker op tegen illegale bomenkap. De onderwijsinspectie deelt boompjes uit aan scholen en een aantal lokale politici maken zich hard voor de promotie van de natuur.